Η Παναγία του Χάρου ξεχωρίζει για τη μοναδικότητα της καθώς είναι η μοναδική εικόνα της Παναγίας που δεν κρατά το Θείο Βρέφος, αλλά τον Εσταυρωμένο Χριστό.
Όσο και αν ακούγεται παράξενο το όνομά της, εδώ και εκατοντάδες χρόνια ευλογεί το νησί των Λειψών.
Η Παναγία του Χάρου πήρε το όνομά της, από το γεγονός ότι ο νεκρός Χριστός στον σταυρό του μαρτυρίου και ο Χάρος σχετίζονται μεταξύ τους εννοιολογικά.
Η Παναγία του Χάρου γιορτάζει στις 23 Αυγούστου (εννιάμερα της Παναγίας) και στους Λειψούς στήνεται μεγάλο πανηγύρι.
Από το 1943 μέχρι σήμερα τη θαυματουργή εικόνα κοσμούν τα περιώνυμα «κρινάκια της Παναγίας».
Τα λουλούδια τοποθετούνται στην εικόνα την Άνοιξη, στη συνέχεια ξεραίνονται και στη γιορτή της, κατακαλόκαιρο, ανθίζουν βγάζοντας μοσχομυριστά μπουμπούκια.
Απολυτίκιον της Παναγίας του Χάρου
Ήχος α΄. Της ερήμου πολίτης.
Την σεπτήν σου Εικόνα προσκυνούμεν Πανύμνητε, η του χάρου τη κλήσει προσφυώς επικέκληται• εν ταύτη γαρ τα κρίνα χλοερά, ορώντες μετά χρόνου παρολκήν, ανυμνούμεν σου την χάριν πανευλαβώς, Παρθένε ανακράζοντες• δόξα τοις μεγαλείοις σου Αγνή, δόξα τοις θαυμασίοις σου, δόξα τη προς ημάς σου προμηθεία Άχραντε.
Βρισκόμαστε στα 1600 μ.Χ. Μοναχοί από την Ιερή Μονή της Πάτμου φτάνουν στη Λειψώ της Δωδεκανήσου και χτίζουν σε απόσταση ενός χιλιομέτρου από το χωριό το Εξωμονάστηρο «Παναγία του Χάρου».
Ο Ναός είναι τρισυπόστατος, χτισμένος σε ρυθμό βυζαντινό. Τον διακρίνει ο χαμηλός τρούλος, τα ακανόνιστα τόξα, που γι’ αυτό αισθητοποιούν μια ασυνήθιστη γοητεία, τα λιγοστά και στενόμακρα παράθυρα, που το φειδωλό φως τους υποβάλλει τον προσκυνητή.
Το διάβα των αιώνων άφησε ανέπαφη την Εκκλησία, ενώ ερήμωσε τα γύρω κελιά των Μοναχών. Μα σεβάστηκε το Ιερό Κειμήλιό τους, την πρωτότυπη και θαυματουργική Εικόνα της Παναγίας του Χάρου.
Πρωτοτυπία στην εικόνα δίνει το γεγονός ότι η Παναγία ιστορείται να κρατά τον Χριστό όχι ως βρέφος, αλλά κρεμάμενο νεκρό στον Σταυρό του Μαρτυρίου. Και επειδή οι έννοιες νεκρός και χάρος σχετίζονται, η Εικόνα και γενικότερα η Εκκλησία, ονομάστηκε «Παναγία του Χάρου».
Πλήθος προσκυνητών έρχονται στις 23 Αυγούστου, για να κλίνουν το γόνυ μπροστά στην εικόνα του θαύματος με το ακόλουθο ιστορικό:
Τον Απρίλιο του 1943 η ευσέβεια μιας κοπέλας τοποθέτησε στην εικόνα άσπρους κρίνους. Αυτοί ξεράθηκαν, όπως ήταν φυσικό. Μα ξαφνικά τον Ιούλιο οι αποξηραμένοι κρίνοι άρχισαν παράδοξα να αποκτούν χυμούς και μάλιστα όσο πλησίαζε η εορτή της 23ης Αυγούστου, έφτασαν να βγάζουν μπουμπούκια μοσχομύριστα, ολοκληρωμένα την ημέρα του Πανηγυριού της.
Το θαύμα αυτό πραγματοποιείται από τότε μέχρι σήμερα. Και προσφέρεται ως ευλογία της Παναγίας του Χάρου σε κάθε προσκυνήτρια ψυχή, αλλά συγχρόνως και ως «σημείον αντιλεγόμενον» για όσους πασχίζουν να το εξηγήσουν με λογικοφανείς ερμηνείες, γεννημένες από τη θολοκουλτούρα τους.
Κι όμως η Παναγία του Χάρου συνεχίζει το θαύμα Της. Και μάς καλεί όλους να πυκνώσουμε με την παρουσία μας τη στρατιά των πανηγυριωτών και να οδεύσουμε σ’ Αυτήν, για να αποθέσουμε τις ελπίδες μας και τους οραματισμούς μας.
